20:51 xeber – Prezident İlham Əliyev ölkə gənclərinin bir qrupu ilə görüşündə Azərbaycanın hazırda postneft dövrünü yaşadığını deyib.
Azadlıq.az xəbər verir ki, anspress-in məlumatına görə, prezident bildirib ki, bizim hesablamalarımıza görə, postneft dövrü 2040-cı ildən sonra başlamalı idi. İlham Əliyev həmin dövrün nəzərdə tutulan vaxtdan daha tez başlamasını neftin qiymətinin kəskin ucuzlaşması ilə əlaqələndirib.
Prezident qeyd edib ki, yəqin, hamı, həmçinin balaca uşaqlar, tələbələr də tez-tez eşidirlər ki, oxumaq, təhsil almaq lazımdır: “Bu olmasa, ölkələr inkişaf edə bilməyəcək. Neftlə, qazla zəngin olan ölkələr bundan sonra da texnologiyalar alacaqlar. Xarici şirkətlər gəlib onlar üçün infrastruktur yaradacaqlar və s. Amma nə vaxtsa bu neft, qaz qurtaracaq. Ondan sonra nə olacaq?! Biz gələcəyə bax, bu prizmadan yanaşmalıyıq. Uzunmüddətli strategiyamızı müəyyən edirik, edəcəyik. Neftdən asılılıq tamamilə aradan götürülməlidir”,- deyə prezident bildirib.
Prezident İlham Əliyevin gənclərlə görüşü
Neftin dünya bazarında qiymətinin enməsi Rusiya , Qazaxıstan, Türkmənistan və digər iqtisadiyyatının çox hissəsi “qara qızıl” dan aslı olan dövlətləri uzunmüddətli iqtisadi hədəflərini dəyişməyə sövq edir. Azərbaycan da belə dövlətlərdən biridir.
Parlamentin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü, millət vəkili Vahid Əhmədov postneft dövründə Azərbaycanın yeni hədəflərini şərh edərək bildirib ki, neftsiz Azərbaycana hazırlıq üçün ilk növbədə qeyri–neft sektoru, yəni kənd təsərrüfatı, sənaye, turizm və insan kapitalını inkişaf etdirmək lazımdır.
“İnsan kapitalının inkişaf edirilməsi üçün təhsildə güzəştlər tətbiq edilməlidir. Həmçinin Azərbaycanın işlək əhalisinin təxminən 40%-i kənd təsarrüfatı ilə məşğuldur. İstehsalı mümkün olan kənd təsərrüfatı məhsullarının becərilməsi üçün imkanlar yaradılmalıdır”,- deyə millət vəkili bildirdi.
Vahid Əhmədov – millət vəkili
V.Əhmədov bildirdi ki, Azərbaycan əvvəllər neft-mədən avadanlıqlarının, elektrotexnika və digər sənaye məsullarının ixracatçısı olub. “Həmin potensialı yenidən bərpa etmək olar. Bunun üçün sənaye zonalarının və xüsusi iqtisadi zonaların yaradılması əsas hədəflərdən olmalıdır” deyən millət vəkili əlavə edib ki, bütün bu məsələlərlə hökumət məşğul olmalıdır.
Onun sözlərinə görə, hər bir rayonda ayrıca monitorinqlər aparılmalı və onların əsas inkişaf və ixtisaslaşma istiqamətləri seçilməlidir. “Hər bir rayonun icra başçısı, deputatı və digər rəhbər şəxsləri bilməlidir ki, məsələn, 2016 –cı ildə hansı müəssisələr, iş yerləri açılmalıdır. Nəzərdə tutulan layihələr isə vaxtında həyata keçirilməlidir”,- deyə Vahid Əhmədov vurğulayıb.
Millət vəkili qeyd edib ki, yaxşı hökumət və maliyyə vəsaiti olsa, həmçinin çevik iş aparılarsa, 2 il müddətinə hər şeyi etmək mümkündür. “Xarici təşkilatlardan kreditlər almağa ehtiyacımız yoxdur. 40 milyard dollar valyuta ehtiyatımız var. Elə öz vəsaitimiz hesabına sadalanan işlər həyata keçirilə bilər. Amma müəssisələrin tikintisində, iş yerlərinin açılmasında və digər görüləcək işlərdə mütləq konkretlik olmalıdır. Əlbəttə, addımlar atılmasa, bizi ciddi problemlər gözləyir,” – deyə millət vəkili qeyd edib.
Azərbaycanın böyük kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı imkanlarına baxmayaraq, Mərkəzi Aran bölgəsində 400 min hektara yaxın keçmiş pambıq sahəsi son 10-15 ildə əkilmədiyindən şoranlaşıb. “2008-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında əhalinin ərzaq məhsulları ilə etibarlı təminatına dair Dövlət Proqramı”nın icrası üçün indiyə kimi bütövlükdə 914 milyon manat, yəni orta hesabla ildə 115 milyon manat vəsait ayrılıb. Amma ÜDM-də kənd təsərrüfatının payı yetəri qədər deyil.
Prezident İlham Əliyev də kənd təsərrüfatında və sənayedə daxili istehsalın artılmasının əhəmiyyətini dəfələrlə vurğulayıb. O, 26 yanvarda təşkil edilən konfransda çıxışı zamanı da hökümət qarşısında daha ciddi tapşırıqlar qoyub: “İnvestisiyaların təşviqi ilə bağlı imzaladığınız sənədlərə əsasən vergi, gömrük və digər güzəştlərin bu layihələrə də şamil edilməsi onların uğurlu icrasına stimul yaradacaq, nəticədə istehsal və emal sənayesinin xammal təminatı möhkəmlənəcək və xarici amillərdən asılılıq əhəmiyyətli dərəcədə azalacaq, 15 mindən çox yeni iş yeri yaradılacaq”.
Təcrübə göstərir ki, böhranlardan sonra ölkələrin iqtsadiyyatları daha dayanıqlı vəziyyətə gəlir. Çünki əksər dövlətlər gəlirləri azaldığı zaman yeni maliyyə mənbələri axtarmağa məcbur olurlar. İqtisadi böhranın yaratdığı yeni imkanlardan istifadə etməklə gələcək strategiyalarını müəyyən edirlər. Məsələn, Rusiya 2008-ci il böhranında qeyri–neft sektorunun inkişafına böyük diqqət ayırıb. Böyük silah və kimyəvi zavodların tikintisi, həmçinin kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı üçün konkret addımlar atılıb. Həmçinin İrana Avropa dövlətlərinin tətbiq etdiyi sanksiyalar onun digər sektorlara, xüsusilə də daxili istehsala diqqət ayırması ilə nəticələndi.
Yəqin ki, hazırki böhran Azərbaycana da iqtisadiyyatını daha möhkəm təməllər üzərində qurmağa imkan yaradacaq. İllər boyu “qara qızıl” dan qazandığımız milyonları qeyri–neft sektoruna yatırmaqla postneft dövrünü iqtisadi və sosial problemlər olmadan yaşamamaq şansımız var. Bir ay 50 dollar, digər ay 30 dollar olan neftə güvənmək olmaz.
mənbə :
anspress